یکی از سؤالات و ابهاماتی که معمولا دانش پژوهان را کنجکاو می کند، نمرات و آزمون های دور تابستانی است. در این مطلب به نحوه محاسبه نمرات دانش پژوهان و چگونگی تعیین مدال ها و ارائه فایل اکسل دوره تابستانی 1393 آن می پردازیم.
مدت دوره تابستانی
دوره تابستانی به مدت 6 تا 10 هفته برگزار می شود. تعداد هفته ها بستگی به پارامترهای زیادی دارد ولی طی چند سال گذشته، مهمترین پارامترها، زمان آغاز و پایان ماه مبارک رمضان و همچنین بودجه باشگاه دانش پژوهان بوده است.
کلاس های آموزشی
در طول مدت دوره تابستانی، کلاس های آموزشی تئوری و عملی برگزار می شود. اساتید این کلاس ها یا عضو کمیته ملی المپیاد فیزیک هستند که معمولاً از اساتید دانشگاه های برتر انتخاب می شوند یا المپیادی های سال های گذشته بوده اند که معمولاً از دارندگان مدال طلای کشوری یا مدال جهانی هستند.
طی دو هفته اول یک آزمون آزمایشی تئوری و یک آزمون آزمایشی آزمایشگاه برگزار می شود تا دانش پژوهان با آمادگی بیشتری در آزمون های اصلی شرکت کنند.
بر اساس مدت زمان دوره تابسانی، تعدادی آزمون تئوری و آزمایشگاه برگزار می شود و در نهایت بر اساس نمرات کسب شده توسط دانش پژوهان ، مدال ها تعیین می شوند. آزمون های اصلی از هفته سوم آغاز می شود.
آزمون های تئوری
در مجموع 6 آزمون تئوری (معمولا 4 آزمون تئوری به همراه دو آزمون فاینال).
تعداد سؤال در هر آزمون تئوری معمولا بین 4 تا 6 مسئله است و به ازای هر مسئله نیز 50 تا 60 دقیقه وقت در نظر گرفته می شود. بنابراین یک آزمون معمولی دوره تابستانی حدود 4 ساعت زمان لازم دارد. پس لازم است دانش پژوهان قبل از ورود به دوره تابستانی حتماً سؤالات نمونه دوره تابستانی را حل کنند و به صورت آزمایشی چند بار آزمون های طولانی مدت از خود بگیرند.
نمره کل آزمون های تئوری معمولاً بین 55 تا 70 درصد نمره کل نهایی را تشکیل می دهد. مقدار درصد تأثیر، بستگی به میزان سختی آزمون های تئوری دارد.
آزمون های آزمایشگاه
در مجموع 5 آزمون آزمایشگاه (معمولا 3 آزمون به همراه دو آزمون فاینال).
آزمون های آزمایشگاه شامل یک دستورالعمل، تعدادی وسیله، چند برگه گزارش نویسی، برگه های رسم نمودار و ماشین حساب مهندسی است.
دانش پژوهان باید قبل از آغاز دوره برای آمادگی بیشتر با روش های گزارش نویسی، عوامل خطا و محاسبه خطا، استفاده از ماشین حساب (ورود اطلاعات و گرفتن اطلاعات خروجی نظیر رگرسیون، شیب خط و ظرایب ثابت)، رسم نمودار (کاغذ های میلیمتری، نیم لگاریتمی و لگاریتمی) آشنا شوند. بدین منظور می توانید به بخش "منابع المپیاد" مراجعه کنید.
نمره کل آزمون های آزمایشگاه معمولاً بین 30 تا 45 درصد نمره کل نهایی را تشکیل می دهد. مقدار درصد تأثیر بستگی به میزان سختی آزمون های ازمایشگاه دارد.
تصحیح برگه های آزمون
برگه های پاسخ هر سؤال توسط طراح آن و معمولاً در حضور دانش پژوه صحیح می شود تا چنانچه دانش پژوه اعتراضی داشته باشد در همانجا رسیدگی شود. معمولاً فرآیند تصحیح اوراق طی هفته آخر و بعد از آزمون های فاینال آغاز می شود و حدودیک هفته به طول می انجامد. طی این مدت نمرات خام در جدولی به روی برد اختصاصی در دید دانش پژوهان قرار می گیرد.
نحوه محاسبه نمره نهایی
ابتدا نمره خام هر سؤال تعیین می شود. هر سؤال نمره مختص خود را دارد ولی نمره کل هر آزمون ملاک محاسبات است. بعد از مشخص شدن نمره کل هر آزمون، اعضای کمیته ملی المپیاد فیزیک برا اساس سختی و اهمیت هر آزمون برای آن ضریبی در نظر می گیرند. معمولاً ضریب آزمون اول تئوری 1 و ضریب آزمون های فاینال حدود 3 می باشد و بقیه آزمون ها بین 1 تا 3 هستند. نمره کل هر آزمون بر حسب درصد در ضریب آن ضرب و سپس تقسیم بر مجموع ضرایب می شود تا نمره نهایی تئوری دانش پژوه بر حسب درصد به دست بیاید.
در مورد نمره نهایی آزمایشگاه هم فرآیند به همان صورت تعیین نمره نهایی تئوری است. نمره هر آزمون ازمایشگاه به صورت خام تعیین می شود. سپس ضریب هر آزمون توسط کمیته ملی المپیاد فیزیک مشخص شده و در نهایت نمره نهایی آزمایشگاه بر حسب درصد محاسبه می شود.
بعد از تعیین نمرات نهایی تئوری و آزمایشگاه، نمره نهایی کل محاسبه می شود. کمیه ملی المپیاد فیزیک برای هر یک از بخش های تئوری و آزمایشگاه درصد تأئیر در نظر می گیرد که معمولا برای تئوری بین 55 تا 70 درصد و برای آزمایشگاه بین 30 تا 45 درصد است به طوری که مجموع این درصد ها 100 باشد.
با محاسبه نمره نهایی کل، دانش پژوهان بر اساس این نمره رده بندی می شوند. نمره نهایی کل از 100 است.
همچنین برای حصول اطمینان بیشتر از صحت رده بندی به دست آمده، یک بار دیگر محاسبات بالا فقط بر اساس نمرات آزمون های فاینال انجام میشود و رده بندی مجدد انجام می شود که در قسمت تعیین مدال علت این کار توضیح داده خواهد شد.
تعیین مدال ها
بعد از رده بندی دانش پژوهان بر اساس نمره نهایی کل از رتبه 1 تا آخر، به 10 نفر اول مدال طلا تعلق می گیرد. به بقیه دانش پژوهان نیز مدال های نقره و برنز تعلق می گیرد. هرگاه در نمرات دانش پژوهانی که در رتبه 11 تا آخر قرار دارند، بین دو رتبه متوالی اختلاف نمره بیش از حدود 2 نمره باشد، رتبه های ماقبل آن مدال نقره و بعد از آن مدال برنز دریافت می کنند به طوری که تعداد مدال های نقره حدود 15 نفر و تعداد مدال های برنز نیز حدود 15 نفر می شود.
در قسمت قبل گفته شد که برای حصول اطمینان از صحت رده بندی به دست آمده، یک بار هم نمره نهایی کل فقط با در نظر گرفتن نمرات آزمون های فاینال محاسبه می شود. زمانی که اختلاف بین چند طلای آخر و چند نقره اول بسیار اندک باشد، عملکرد دانش پژوهان در آزمون های فاینال مورد بررسی و قیاس قرار می گیرد تا اعضای کمیته ملی المپیاد فیزیک مطمئن شوند که حقی از کسی ضایع نشده است. با رده بندی بر اساس نمرات آزمون های فاینال، معمولاً در رنگ مدال ها تغییری ایجاد نمی شود و فقط رتبه مدال ها تغییر می کند. برای مثال کسی که طلا 9 بوده، به طلای 7 تبدیل می شود. یا نقره 1 به نقره 3 تغییر می یابد.
می توانید برای درک بهتر از توضیحات، فایل اکسل زیر را دریافت و مشاهده نمایید. این فایل مربوط به دانش پژوهان دوره تابستان 1393 بیست و هفتمین المپیاد فیزیک ایران می باشد. برای حفظ حریم خصوصی دانش پژوهان، اسامی حذف شده اند ولی ترتیب مدال ها مشخص است.
ریزنمرات و رتبه های دوره تابستان 1393 (بیست و هفتمین المپیاد فیزیک ایران)
سلام خیلی توضیحاتون جالب بود واقعا من که کلی چیز یاد گرفتم.